BRIEFBEST HUMANTECH
BRIEF (Bodily discomfort Risk assessment in Ergonomics using Image-based Evaluation and Feedback) - BEST Ergonomi Risk Analizi
1. Giriş & Özgün Amaç
BRIEF‑BEST (Bodily Discomfort Risk Assessment in Ergonomics using Image‑based Evaluation and Feedback), iş yerinde tekrarlayan işler yapan çalışanların bedensel rahatsızlık riskini (musculoskeletal disorder – MSD) sistematik olarak analiz etmeye yönelik görüntü temelli bir ergonomi değerlendirme metodudur. Fotoğraf çekimi ve özel yazılım kullanarak, çalışanların postürlerini objektif şekilde analiz eder ve hem çalışan hem yöneticiye uygulanabilir geri bildirim sunar. Bu yapı, hızlı uygulama, ekonomik altyapı ve yüksek katılım oranıyla özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ’ler) için uygun bir modeldir.
2. Yöntem ve Uygulama Aşamaları
| Aşama | Yapılan İşlem | Beklenen Çıktı |
|---|---|---|
| 1. Görsel Toplama | Cep telefonu veya düşük maliyetli RGB kamera ile iş sırasında rastgele kareler çekilir. | Günlük iş rutininin postürsel kaydı (özgün veriler). |
| 2. Postür Otomatik Analizi | OpenPose ya da benzeri CV kitaplığı ile eklem açılar çıkarılır, kamera ışık/görsel şartlar kontrol edilir. | Eklem açılarında «riskli»–«normale yakın» değerlendirmesi oluşturulur. |
| 3. Ergonomi Skorlaması (RULA/REBA) | Derin öğrenme tabanlı model (CNN veya varyasyonel ağ) yardımıyla, tanımlı RULA ve/veya REBA skorları 0–7 arasında sınıflandırılır | Her kare için risk seviyesi: Düşük – Orta – Yüksek. |
| 4. Görsel Geri Bildirim & Eğitim | Grafiksel kullanıcı arayüzü (dashboard) çalışanın vücut pozlarını gösterir ve doğrudan öneriler sunar. | Postüre özgü öneriler: kaldırma açısı, sırt-duruş’un düzeltilmesi, mola önerileri. |
| 5. Geleneksel Yöntemlerle Çapraz Kontrol (Opsiyonel) | NIOSH kaldırma formülü veya fiziksel pratikte RULA/REBA deneyimi ile karşılaştırılması yapılır. | BRIEF‑BEST sonuçları, geleneksel değerlendirmelerle tutarlılık gösterdiğinde sistem güvenilirliği artar. |
Bu yaklaşım, benzer sistemlerde akademik çalışmalarda da doğrulanmıştır: algılama modelinin %93–> %89 RULA doğruluğu sağladığı ve dakikalar içinde çalışabileceği belirtilmiştir.
3. Değerlendirilen Ergonomik Risk Faktörleri
Aşağıdaki iş ortamı ve postür bozukluğu kaynakları, BRIEF‑BEST analizinde tanıma bazlı risk listesine dahil edilir:
-
Eğilme, sırtı döndürme, öne eğilme ya da ters yönde postür bozulmaları
-
Statik ve sürekli aynı pozisyonda kalma
-
Aynı hareketin tekrarlanması (frekansta artış)
-
Aşırı yük kaldırma, itme, tutma, kavrama gerektiren işler
-
El ya da kalça gibi basınç noktalarında pozisyon bozulmaları
-
Işık, gürültü, sıcaklık gibi çevresel stres faktörleri
Bu faktörlerin yüksek olduğu sektörlerde kas‑iskelet sistemi (MSD) bozukluk riski önemli ölçüde artar.
4. Avantajlar & Uygulama Alanları
Avantajlar ✅ Hızlı uygulama: Her çalışan için birkaç dakika içinde risk analizi yapılabilir.
✅ Düşük maliyet: Sadece temel seviye bir kamera yeterli olabilir
✅ Katılımcı: Çalışanın kendi postürüyle ilgili doğrudan etkileşime geçmesini sağlar.
✅ Görsel odaklı raporlar: Eğitim ve farkındalık için sade grafik desteklidir.
✅ Mobil & offline uyumlu: Web/farklı platformlara hızlı entegrasyon sağlar.
Uygun Kullanım Alanları:
-
Montaj hatları, paketleme alanları, forklift istasyonları
-
Tekrarlayan veya ayakta duruş ağırlıklı iş süreçleri
-
Cios ve KOBİ ölçeğinde işyeri ergonomik taraması
-
İş sağlığı & güvenliğinde ön değerlendirme araçları
-
Kurum içi ergonomi danışmanlığı sürecinin başlangıç aşaması
5. Sınırlılıkları ve Tamamlayıcı Yaklaşımlar
Sınırlılıklar:
-
Milimetrik postür doğruluğu veya her body segmenti için yüksek hassasiyet (örneğin tilt açısı 1°) sağlamaz
-
Kamera yönü, ışık ve perspektif değişimleri analiz sonuçlarını etkileyebilir (özellikle tek kamera, önden plan çekimleri yetersiz kalabilir)
-
Yalnızca bir metotla yetinmek yerine, işçi anketleri (örn. Nordic veya Cornell MSD soruları) ve REBA/RULA gibi sistematik yöntemlerle desteklenmesi önerilir
Bu yapı, özellikle karmaşık iş postürleri için geleneksel yöntemlerle desteklenmelidir.
6. İyileştirme Önerileri: BRIEF‑BEST Sonuçlarına Göre Aksiyon Planı
-
İş istasyonunda postür odaklı yerleşim iyileştirmesi (sandalye yüksekliği, masa konfigürasyonu)
-
Zorunlu kısa egzersiz ve mola (3‑5 dakikalık esneme seti)
-
İş rotasyonu: Aynı kas gruplarının yorulmasını önlemek
-
Ergonomik ekipman kullanımı (ergonomik fare/klavye, destekli zemin matları)
-
Çalışan eğitimi: Doğru kaldırma tekniği, postür farkındalığı
-
Düzenli ölçüm tekrarları: Haftalık/postür çekirdek analiz, grafiksel trend takibi
→ Bu adımlar, yalnızca risk verilerini çözmekle kalmaz; işyeri kültüründe ergonomi bilincini de güçlendirir.
7. Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Q: BRIEF‑BEST analizi ne kadar sürer?A: Her çalışan için ortalama 3‑5 dakikada poz fotoğraflaması, analiz otomatik olarak saniyeler içinde tamamlanabilir.
Q: Yöntem GDPR gibi veri koruma kanunlarına uygun mu?A: Evet, sistem yüz tanıma veya kişisel kimlik verisi içermez; yalnızca postürsel parametre sınıflandırması yapılır, veri anonimleştirilir.
Q: Sonuçlar nasıl raporlanır?A: PDF ya da PowerPoint formatında sunulabilir; risk skorları, grafikler, tarihsel trendler ve öneriler içerir.
Q: İnternet bağlantısı gerektirir mi?A: Hayır — yerel sunucu (offline) ya da mobil uygulama ile internet olmadan da çalışabilir.
9. Sonuç & Davet
BRIEF‑BESTiş yerinde bedensel rahatsızlık riskini azaltmak isteyen şirketler için hızlı, kullanıcı dostu ve bütçe dostu bir ergonomi değerlendirme çözümüdür. Yazılım odaklı doğası sayesinde hem çalışan memnuniyetini artırır hem de operasyon verimliliğini yükseltir.
➡️ BRIEF‑BEST analiziniz için 🎁
Bizimle iletişime geçiniz.
E-mail : drhasantokgoz@hotmail.com
Size özel ergonomi puanlama sistemiyle iş süreçlerinizde gözle görülür fark yaratalım.
